انواع ارزيابي | ارزيابي آينده نگر | ارزيابي گذشته نگر

ارزيابي به دو نوع كلي طبقه‌بندي مي‌شود:

ـ ارزيابي آينده‌نگر

ـ ارزيابي گذشته نگر

ارزيابي آينده‌نگر: همان طور كه از نامش پيداست ـ نوعي ارزيابي است كه اولاً قبل از تهيه برنامه انجام مي‌شود، ثانياً براي تعيين منطقي بودن يا حقانيت ايجاد برنامه صورت گيرد. بنابراين ارزيابي آينده نگر مشخص مي‌كند كه آيا مسئله و نيازي وجود دارد كه حقانيت ايجاد برنامه‌اي براي حل يا تأمين آن را توجيه كند و به اين سؤال نيز پاسخ مي‌دهد كه در صورت اجرا نشدن برنامه مورد بحث، جامعه با چه پيامدهاي منفي مواجه مي‌شود.

ارزيابي گذشته نگر برخلاف ارزيابي آينده نگر پس از اجرا يا تكميل برنامه انجام مي‌گيرد. ارزيابي گذشته نگر به دو دسته طبقه‌بندي مي‌شود:

ـ ارزيابي تكويني

ـ ارزيابي تجميعي

ارزيابي تكويني، در مراحل اوليه اجراي برنامه انجام مي‌شود و فرايندها و مديريت برنامه را از ابعاد زير مورد بررسي قرار مي‌دهد:

ـ كار آهسته

ـ نيازهاي مشتريان را مرتفع مي‌كنند، يعني مرتبط و مناسب هستند.

ـ منابع را براي دستيابي به نتايج مورد نظر به صورت مطلوب به كار مي‌گيرد.

ارزيابي تجميعي، در مراحل نهايي برنامه يعني بعد از اتمام مدت مناسب انجام مي‌گيرد. اين فاصله، مدت زمان كافي براي تحقق نتايج مورد نظر برنامه را به وجود مي‌آورد. ارزيابي تجميعي همچنين مي‌تواند پس از تكميل يك برنامه انجام شود.