ريسك در صنايع نفت، گاز و پتروشيمي
فرآيند تصميم گيری استراتژی مديريت ريسك
سپتامبر 8, 2014عناصر اصلی ریسک
سپتامبر 8, 2014واژه ريسك در فرهنگ بيمه به معناي مورد بيمه، خطر مورد بيمه، هزينه مورد بيمه و انتظار ناشي از خسارات يك بيمه نامه تعريف مي‌شود.
موراي وبستر(۲۰۰۴) ريسك را به عنوان “عدم اطميناني كه مي‌تواند تأثير مثبت يا منفي هر يك يا چند هدف داشته باشد” تعريف كرده‌اند. در سال ۱۹۹۶ كميته‌ي اصطلاح شناسي انجمن بيمه و ريسك آمريكا (۱۹۹۶) ريسك را اين گونه تعريف كرده‌اند: «عدم اطمينان از پيامد حادثه‌اي كه دو احتمال يا بيشتر دارد»
صنايع نفت، گازو پتروشيمي در بيشتر بخش‌ها با پردازش هيدروكربن‌ها سروكار دارند كه تمام آنها قابل اشتعال هستند و طبق شرايط بخصوصي قابليت انفجار را نيز دارند و همچنين تركيبات سمي نظير سولفيد هيدروژن و بنزن نيز اغلب در اين صنعت وجود دارند(ریتا ،۲۰۰۶).
معمولاً نفت، گاز و پتروشيمي به موارد ذيل طبقه‌بندي مي‌گردند:
اكتشاف
هم در مناطق ساحلي هم فراساحلي با صرف هزينه‌هاي سنگين و تجهيزات و ماشين‌الات صورت مي‌گيرد.
توليد
توليد نفت خام معمولاً‌نزديك به تأسيسات سرچاهي انجام مي‌گيرد و منظور جداسازي گاز از نفت خام است.
حمل و نقل
بيشترين بخش صنعت مربوط به حمل و نقل توليد به مناطق ذخيره سازي است كه توسط خطوط لوله انجام مي‌گيرد.
ذخيره‌سازي نفت خام
ذخيره‌سازي نفت خام و فرآورده‌هايش امري ضروري است كه خسارت يك مخزن با ظرفيت ۱ ميليون بشكه بالغ بر ۲۵ ميليون دلار مي‌باشد.
پردازش نفت خام
در طبقه‌بندي ريسك در بخش انرژي، بزرگترين خسارتها در اين بخش قرار مي‌گيرند. حاصل پردازش و پالايش گازوئيلي تركيبات نامطلوبي چون سولفيد و فلزات سنگين، گازهاي مايع قابل اشتعال هستند.
ذخيره‌سازي محصول
گازهاي مايع همانند LNG و LPG در فشار اتمسفريك در مخازن سقف شناور و سقف مخروطي ذخيره مي‌گردند كه در صورت اشتعال خسارات جبران ناپذيري ايجاد مي‌كنند.
توزيع
توزيع و پخش توسط خطوط لوله، جاده و تانكر ريلي و يا توسط دريا انجام مي‌گيرد. عمليات صنايع نفت، گاز و پتروشيمي (O.G.P) بوسيلة خطرات آتش‌سوزي و انفجارهاي بزرگ كه منجر خسارات مالي مي‌شوند تهديد مي‌گردند كه مي‌توانند شامل اشكال ذيل باشند(کنتانتیژن و جورجوس ،۲۰۰۹).
در اين صنايع به لحاظ پيچيدگي طبيعت تكنيكي آنها و تجمع سرمايه‌هاي زياد، در معرض خطر و برخورداري از پتانسيل بالاي حادثه پذيري در فرآيندهاي مختلف ذكر شده مي‌باشد. اين ريسك‌ها باعث پيامدهايي مثل تلفات انساني، آلودگي محيطي و توقف كسب و كار خواهد شد.
