فرآیند مدیریت ریسک

فرآیند مدیریت ریسک به این دلیل مورد استفاده قرار می گیرد تا اطمینان یابیم تمامی ریسک های مشخص شده مستند شده و احتمال رویداد آنها افزایش یا کاهش یافته اند. ریسک ها با این تعریف که هر رویدادی که احتمال دارد تاثیر منفی بر توانایی پروژه برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده داشته باشد، مشخص می شوند.

مدیریت پروژه پنج فرایند کلیدی زیر را در طول اجرای پروژه در نظر می گیرد:

1. تشخیص ریسک های پروژه
2. ثبت و درجه بندی ریسک های پروژه
3. تعیین اعمال کاهش دهنده تاثیر ریسک بر پروژه
4. تخصیص اعمال کاهش دهنده تاثیر ریسک بر پروژه جهت انجام و نظارت بر آنها
5. بستن ریسک های پروژه

افزایش ریسک

این فرایند توانایی افزایش ریسک های مرتبط با پروژه را به تیم پروژه می دهد. روش های زیر در این فرایند مورد استفاده قرار می گیرند:

1. تعیین کننده ریسک، ریسک بالقوه را در بخشی از پروژه شناسایی می کند. (به عنوان مثال در حوزه، خروجی پروژه، منابع و…)
2. تعیین کننده ریسک فرم ریسک را تکمیل کرده و آن را برای مدیر پروژه ارسال می کند

ثبت ریسک

مدیر پروژه تمامی ریسک هایی که احتمال رویداد آنها افزایش یافته است را مورد بازبینی قرار داده و چگونگی عملی شدن یا نشدن هر ریسک را در پروژه تعیین می کند. این تصمیم گیری در ابتدا بر اساس تاثیر ریسک بر روی موارد زیر انجام می شود:

1. موارد قابل تحویل مشخص شده در قرارداد پروژه
2. اهداف کیفی مشخص شده در برنامه کیفی پروژه
3. اهداف پروژه ای مشخص شده در برنامه پروژه
4. اهداف مشخص شده در برنامه منابع پروژه
5. اهداف مالی مشخص شده در برنامه مالی پروژه

اگر ریسک به وسیله مدیر پروژه با عنوان “مرتبط با پروژه” مطرح شده باشد، ریسک به طور رسمی در فرم ثبت ریسک ها افزوده می شود و شماره ای به آن اختصاص می یابد. مدیر پروژه سپس سطح تاثیر ریسک و احتمال رویداد آن را با توجه به شدت تاثیر آن مشخص می کند.

تخصیص عوامل ریسک

گروه بازبینی پروژه بررسی جامعی را در خصوص تمامی ریسک های ثبت شده انجام می دهند و بر اساس تاثیر و احتمال رویداد ریسک تصمیم گیری می کنند که:

1. بستن ریسک در فرم ثبت ریسک ها در صورتی که عوامل معوق ریسک وجود نداشته باشند و احتمال تاثیر گذاری ریسک بر پروژه از بین رفته باشد.
2. اضافه کردن درخواست تغییر در صورتی که تغییر در پروژه برای کاهش رویداد ریسک مورد نیاز باشد.
3. تعیین فعالیت هایی جهت کاهش اثر ریسک

اجرای عوامل ریسک

فعالیت های کاهش دهنده اثر ریسک که توسط گروه بازبینی پروژه مشخص شده و سپس اجرا می شوند معمولاً شامل موارد زیر هستند:

1. زمان بندی هر فعالیت برای اجرا
2. اجرای فعالیت زمان بندی شده
3. بررسی موفقیت فعالیت های اجرا شده
4. اطلاع رسانی در خصوص موفقیت فعالیت های انجام شده

در راهنمایی پیكره دانش مدیریت پروژه PMBOK، مدیریت ریسك شامل چهار فرآیند به شرح زیر معرفی گردیده است :

1. شناسایی و تعیین ریسك.
2. تجزیه و تحلیل ریسك.
3. واكنش به ریسك.
4. كنترل واكنش به ریسك.

هریك از فرآیندهای فوق در مدیریت ریسك داری مجموعه‌ی از وظیف و مسئولیت ها هستند. اجازه دهید با تعریف یك مجموعه از ریسك، مطلب را انتها دهیم:

یك مجموعه از ریسك عبارت است از گروه بندی رویدادهی ریسك بر حسب نوع و یا پروژه.