شامل مجموعه فعاليت هايي است كه بر روي يك سيستم يا وسيله اي كه دچار خرابي و يا ازكارافتادگي گرديده، انجام مي دهيم تا آن را به حالت آماده و قابل بهره برداري بازگردانده و در جهت انجام وظيفه اي كه به آن محول گرديده است، آمادهاش سازيم. از تعريف فوق به راحتي در مي يابيم كه از كارافتادگي هر وسيله يا سيستم، يك متغير تصادفي است كه مي توان وقوع آن را به صورت تخميني پيشبيني كرده و براي رفع و تعمير آن، آمادگي لازم را از قبل احراز نمود. انجام اين امر مستلزم اتخاذ تدابير لازم و برنامهريزي صحيحي است كه تحت عنوان “برنامهريزي نگهداري و تعميرات” نامگذاري شده است.
نگهداري و تعميرات به مجموعه فعاليتهايي اطلاق مي گردد كه سبب افزايش عمر مفيد ماشين آلات ميشود و كاهش مصرف قطعات يدكي و انرژي و هزينه را نيز به دنبال دارد. و كارايي و راندمان عملي ماشين آلات را افزايش ميدهد. با نگهداري و تعميرات بايد بيشتر، برخوردي مهندسي و عملي شود تا برخوردي تئوريك و غيرعملي. اگر چه از مباني علمي در تدوين سيستم استفاده ميشود، ولي شرايط هر كارخانه و نيازها و مشكلات آن را نيز نمي توان ناديده گرفت و لذا سعي بر اين است كه سيستم نگهداري و تعميرات را با همكاري مهندسان و كارشناسان هر كارخانه تدوين نمود، تا چنين سيستمي در زمان اجرا ، با كارخانه بيگانه و دور از ذهن پرسنل اجرايي نباشد. در تدوين سيستم و اجراي آن، نقش نيروي انساني و طرز تفكر و نگرش پرسنل فني به سيستمي كه تدوين يا اجرا خواهد شد را بايد در نظر داشت و بايد متوجه بود كه هر سيستم يا روش جديد، در پرسنل و نيروي انساني، دوگانگي ايجاد كرده و اين دوگانگي مقاومتهايي را از طرف پرسنل به دنبال دارد. لذا ظرفيت كار را نبايد از دست داد و اگر كه اصل مهم و اساسي در اجراي هر سيستم، قاطعيت در مديريت است، اما ايجاد انگيزه در پرسنل براي اجراي سيستم، يكي از ضروريات مهم ميباشد توجه به اين نكته كه (افراد هستند كه برنامه را اجرا ميكنند نه آدمهاي آهني) سنگيني مسئوليت ما را به عنوان تدوين كننده سيستم، بيشتر ميكند. لذا مشاركت دادن افراد متخصص در تدوين سيستم از مقاومتهاي احتمالي آنها جلوگيري ميكند و هم اطلاعات و دستورالعملهاي جمع آوري شده را غني تر و قابل اجراتر مي سازد. با توجه به اينكه تداوم به كارگيري هر سيستم، از تدوين آن مشكل تر است، لذا پويايي و ديناميك بودن سيستم نگهداري و تعميرات از اهميت ويژه اي برخوردار است كه سبب تكامل اين سيستم مي گردد.